کتاب تاریخ هنر - Histroy Of Art

نوسنده این کتاب بر آن است تا منشاء ظهور آثار و سبک های هنری را مورد بررسی قرار دهد. برای این کار از بررسی هنر پیش از تاریخ شروع میکند و تغییر آثار هنری را در دوران های مختلف تاریخی و تمدن های ایران، چین، ژاپن، هند و اسپانیا بررسی می کند.

صفحات نخست کتاب:

برای درک هنر پیش از تاریخ و آشنایی با نحوه ظهور و منشاء هنر در دورانهای اولیه پیدایش بشر، باید به دوره "پارینه سنگی" باز گردیم. دوره پارینه سنگی به 10 تا 40 هزار سال پیش از میلاد مربوط میشود. یعنی دوره ای که به تدریج بشر برای زندگی دسته جمعی و تشکیل اولین اجتماعات مهیا می شود و نخستین تجربیات را در ساخت ابزار و سلاحهای ابتدایی بدست می آورد.

در آثار به جای مانده از آن دوران نقاشی ها و کنده کاری هایی بر دیواره و سقف غارها به جای مانده است که با استفاده از ابزارها و وسایل ابتدیی کار شده اند. مانند کنده کاری روی سنگ، با استفاده از دوده زغال یا سوخته استخوان مخلوط با پیه جانوران و یا با رنگدانه های کانی همچون گل اخرا و خاک سرخ. نخستین ترسیمات و تصاویر به صورت انتزاعی بودند و بشر نخستین آنچه را که در دنیای پیرامون خود می دید، به صورت نقشهایی انتزاعی و شکلهایی مجرد بر روی دیواره غارها ثبت میکرد.
قدیمی ترین آثار به جای مانده به حدود20000 سال پیش از میلاد می رسد، که عموما مشتمل است بر شکلهای انتزاعی و مختلط بسیار ساده از ‏پیکره آدم که در حال شکار جانوران است یا، رقص دسته جمعی مردان و زنان یا گله های چهار پایانی چون گاومیش، بز کوهی و گوزن. در حدود 12000 سال پیش از میلاد در زمینه بازنمایی و دقت در مشاهده یا در واقع دست یابی به نوعی واقع گرایی در ترسیمات پیشرفت بزرگی حاصل شد.

شاهد این مدعا آثاری است ک در غار باستانی "آلتامیرا" در شمال اسپانیا و نیز آثارمکشوف در "فون دوگوم" فرنسه بدست آمد. همچنین نقاشی های خارق العاده ای که به طور اتفاقی در غار "لاسکو" در فرانسه کشف شد کمک زیادی در شناخت هنر این دوران کرد.

در نقاشیهای کشف شده برخورد واقع گرایانه بشر اولیه برای بازنمایی دقیق واقعیت بخوبی مشهود است. البته مشاهده او مشاهده ای گزینشی بوده و فقط آن جنبه هایی را مشاهده و به تصویر کشانده است که ضرورت داشتند و برای نمایش ظاهر و باطن جانور همچون زیبایی و زشتی، چابکی، وقار یا درندگی آن تلاشی نشده است.

این نقاشیها معمولأ در انتها یا عمق غارها وجود دارند و لذا بسیاری بر این عقیده اند که هدف از ترسیم این نقوش نه به جهت تزئین بلکه به این دلیل بوده که انسان برای آنها خواص جادویی قائل بوده ‏است. در واقع انسان پیش از تاریخ سعی داشته با محدود کردن جانور در چارچوب یک تصویر او را تابع قلمرو شکار خویش کند. با دقت در نحوه ترسیم این نقوش باید اذعان داشت که تصویرها با آنکه فی نفسه بازنمایی شگفت آوری از طبیعت است... (ادامه در کتاب)

فهرست مطالب

مقدمه 5
بخش 1- هنر جهان باستان  7
هنر پیش از تاریخ  8
هنر بین النهرین  13
   سومریان، آکد، سومر جدید، بابل، آشوریان، بابل جدید.
‏هنر مصر 21
   دوران پادشاهی کهن، دوران پادشاهی میانه، دوران پادشاهی جدید، دوران عمار نه آخناتون
بخش 2- تاریخ هنر در غرب 33
هنر اژه ای  34
   دوره مینوسی پیشین، دوره مینوسی میانه، دوره مینوسی پسین، هنر میسنی
هنر یونان 39
   دوره هندسی، دوره کهن، دوره کلاسیک، دوره هلنی
هنراتروسک 50
هنر رومی53
   دوره پادشاهی، دوره جمهوری، دوره امپراطوری
هنر صدر مسیحیت 62
هنر بیزانس 65
هنر رمانسک 69
هنر گوتیک 75
هنر گوتیک 75
هنر گوتیک میانی، گوتیک متاخر
هنر رنسانس 85
   هنر رنسانس پیشین، رنسانس متعالی، هنرمندان رنسانس و آثار معروف آنان: فیلیب برونلسکی، مازاتچو، فرانچسکا، دوناتلو،  باتیستا آلبرتی، لئوناردو داوینچی،رافائل،میکل آنژ، رنساس شمال
منریسم 103
‏باروک 108
‏روکوکو  117
‏نئوکلاسیسم 120
‏رومانتیسم 122
‏امپرسیونیسم 124
‏ما بعد امپرسیونیسم 127
   ادوارد ما نه، اگوست رنوار، ژرژ سورا، پل سزان، ونسان ون گو‏، پل گوگن، هانری روسو، ادوارد مونش، لوترک، اوگست رودن
‏سمبولیسم 139
‏آرت نوو 140
‏فوویسم 141
‏کوبیسم 143
‏اکسپرسیونیسم 146
‏فوتوریسم 149
دادائیسم 152
‏سوررئالیسم 155
‏بخش 3- هنر شرق  157
‏هنر هند 158
   هنر پیش از تاریخ، اولین دوره طلایی هنر هند - آشوکا، معابد غاری، نقاشی
‏هنر چین 162
‏   هنر پیش از تاریخ، دوره شانگ، سلسله چو، سلسله هان، آیین بودا، دوره تانگ، سلسله های پنجگانه، سلسله یوان، سلسله مینگ.
هنر ژاپن 168
   پیش از تا ریخ، آیین بودا، معماری، نقاشی ژاپنی
بخش 4 – هنر اسلامی 171
‏کلیات 172
‏هنر ممالک اسلامی:معماری 175
‏   بنای مساجد، مسجدالمتوکل، مسجد مدینه، قبه الصخره، معماری دوره امویان، معماری دوره عباسی، معماری دوره فاطمیان در مصر، معماری اسلامی در اسپانیا و تونس، معماری عئمانی، معما ری هندی
‏هنرممالک اسلامی: هنرهای  تزیینی و صنایع دستی 184
‏   دوره امویان، دوره عباسیان ء دوره فاطمیان و مصر، اسپانیا، دوره عثمانی، هنرهای اسلامی هند
بخش 4 – هنر اسلامی 171
‏کلیات 172
‏هنر ممالک اسلامی:معماری 175
‏   بنای مساجد، مسجدالمتوکل، مسجد مدینه، قبه الصخره، معماری دوره امویان، معماری دوره عباسی، معماری دوره فاطمیان در مصر، معماری اسلامی در اسپانیا و تونس، معماری عئمانی، معماری هندی
‏هنرممالک اسلامی: هنرهای  تزیینی و صنایع دستی 184
‏   دوره امویان، دوره عباسیان ء دوره فاطمیان و مصر، اسپانیا، دوره عثمانی، هنرهای اسلامی هند
بخش 5 – تاریخ هنر ایران 195
‏ایران باستان 196
   اقوام آریایی، دوره های باستانی فلات ایران: یانیک تپه گیان، تپه حصار، عیلأم.
‏تمدن عیلامی 201
‏هنر هخامنشی 204
‏   پاسارگاد، کاخ شوش، تخت جمشید، آرامگاهها، آتشگاه ها، سفالگری، فلزکاری، پیکرتراشی، حجاری.
‏هنر اشکانی (پارتیان) 212
   آثار معماری، شیوه های معما ری، معبد کنگاور، هنر گچبری.
‏هنر ساسانی 216
   آثار معماری، قلعه دختر، کاخ  سروستان، کاخ  تیسفون، تزئینات معما ری هنر قالیبافی، هنرهای دستی.
‏هنر ایران از صدر اسلام تا سلجوقیان 222
   تصویرسازی، فلزکاری، سفال، سبکهای ساختمانی صفحه،آپادانا، ایوان، گنبد روی چند ضلعی، چهار طاقی، چهار ایوانی، معماری اسلامی. مساجد
‏هنر دوراق سلجوقیان 229
‏   معماری، مسجد جامع اصفهان، مسجد اردستان، کاروانسرای شرف، نقاشی، سفالگری، فلزکاری
هنر دوران ایلخانیان 233
‏   معماری، مسجد علیشاه تبریز، گنبد سلطانیه، نقاشی، سفالگری، فلزکاری
‏هنر دوره تیموری 238
‏   معماری، مسجد گوهرشاد، مسجد کبود تبریز، مدرسه غیاثیه، نقاشی، شاهنامه ها، هنرهای دستی
هنر دوره صفوی 242
   معماری، مسجد علی اصفهان، مسجد شیخ لطف الله، مسجد شاه، نقاشی، فلزکاری، بافندگی، خوشنویسی
‏هنر دوران زندیه 248
‏   معماری، عمارت کلاه فرنگی، مسجد وکیل، بازار وکیل.
‏هنر دوران قاجار 250
   معماری، نقاشی، نسل اول و دوم نقاشان، غفاری، مدرسه دارالفنون،کمال المک.
وقایع نگاری تاریخ هنر ایران 253
فرست بناهای تاریخی ایران 305
فهرست منابع و ماخذ 315